مطالعه شناختی واژگان حامل احساسات مثبت و منفی در فرآیند ترجمه ادبی

ترجمه فرآیندی است که در آن هر لحظه مترجمان درحال تصمیم گیری می¬باشند. یکی از دلایل اینکه تصمیم ها در آن لحظات تغییر می¬کنند به هم¬متن و بافت مربوط می¬شود. متعاقباً، این تغییرات در تصمیم¬ها باعث به وجود آمدن ترجمه¬های متعدد گردند. در این پایان¬نامه، کلمات مثبت و منفی ای ارائه و معرفی می¬شوند که ریشه در علم روانشناسی رفتاری دارند و کاربرد آنها تغییر جهت مکالمه به سمتی مثبت یا منفی می باشد. این متغیّرها براساس تصاویر مثبت و منفی عمل می¬کنند. از لحاظ نظری، چون این متغیّرها می¬توانند تغییردهند? تصمیم¬ها باشند، پس این متغیّرها را در نظریّه تصمیم گیری یوری لوی (1967/2000) اعمال می¬کنیم. هدف کلّی در این مطالعه بررسی این سوال است که آیا واژه¬های مثبت و منفی که تداعی¬گرِ احساسات هستند می¬توانند انتخاب های مترجمان را برانگیزند یا نه؟ هدف اخصّ این مطالع? میان¬رشته¬ای (در چارچوب شناخت, روانشناسی و تصمیم¬گیری) یافتن یکی از علل بوجود آمدن ترجمه های متعدّد می باشد. فرض بر این است که واژه های مثبت و منفی در بوجود آمدن ترجمه¬های متفاوت موثر باشند. تحلیل داده ها براساس پرسشنامه¬ای حاوی پنج بند از رمان سپید دندان اثر جک لندن (1906) و چهار بند از رمان شاهزاده و گدا اثر مارک تواین (1881) صورت می¬گیرد. سه دانشجوی کارشناسی ارشد مترجمی ارشد و دو مترجمی که از قبل این آثار را ترجمه کرده بودند بعنوان جامعه آماری تحقیق درنظر گرفته می¬شوند. روند تحلیل داده¬ها بدین صورت است که ابتدا کلماتی که تصاویر مثبت و منفی را تداعی می¬کنند جستجو شده و سپس چگونگی و احتمال تغییر تصمیمات مترجمین در نتیجه این متغیّرها بررسی می¬شود. نتایج تحلیل داده ها از سه منظر و براساس نقش بالقو? واژگان مثبت و منفی موردبحث است: تاثیر متغیّرها بر روی مغز از منظر شناختی، از منظر نقش توانش و تصمیمات، و نقش آنها در متون ادبی. در نهایت، پیشنهادی دربار? اهمیت و چگونگی شناسایی این واژه ها در متون ادبی ارائه می¬شود. علیرغم اینکه برخی بحث ها در این حوزه به همدیگر مرتبط هستند و فرضیه¬های جدیدی را بوجود می¬آورند، یکی از نتایج تحقیق این است که مترجمان می-توانند با تکیه بر دانش و توانش عمومی خودشان، از وابستگی بیش از حد خودشان به ابزارهای کمکی کم کنند. در نهایت، نتیجه گیری می¬شود که مترجمان هنگام مواجهه با واژه¬های مثبت و منفی که حامل تصاویر و احساسات هستند با توجه به هم¬متن، بافت متن و معیار ادبی تصمیم گیری بکنند تا اینکه بتوانند به¬واسطه تصاویر و احساسات تصمیمات ضروری خود را برانگیخته بکنند. از لحاظ آماری نیز مشاهده گردید که واژگان مثبت به سمت تصمیمات برانگیخته و ترجمه های متنوع و پویا و واژگان منفی به سمت تصمیمات ضروری و معادل¬های یکسان و یکنواخت سوق دارند.